Wszystkie główne wskaźniki w systemie rachunków narodowych odzwierciedlają wyniki działalności gospodarczej za dany rok, tj. wyrażone są w cenach z danego roku (ceny bieżące), a zatem mają charakter nominalny. Wskaźniki nominalne nie pozwalają zarówno na porównania międzykrajowe, jak i na porównanie poziomu rozwoju gospodarczego tego samego kraju w różnych okresach. Porównań takich można dokonać jedynie za pomocą wskaźników realnych (wskaźników rzeczywistej wielkości produkcji i realnego poziomu dochodów), które wyrażone są w cenach stałych (porównywalnych). Dlatego ważne jest rozróżnienie wskaźników nominalnych i realnych (oczyszczonych z wpływu zmian poziomu cen).
Nominalny PKB to PKB obliczony w cenach bieżących, w cenach z danego roku. Na wartość nominalnego PKB wpływają dwa czynniki:
zmiana rzeczywistej produkcji
zmiana poziomu cen.
Aby zmierzyć realny PKB, należy „oczyścić” nominalny PNB ze skutków zmian poziomu cen.
Realny PKB to PKB mierzony w cenach porównywalnych (stałych), w cenach z roku bazowego. W tym przypadku za rok bazowy można wybrać dowolny rok, chronologicznie zarówno wcześniejszy, jak i późniejszy od bieżącego. Ten ostatni służy do porównań historycznych (np. do obliczenia realnego PKB w 1980 r. w cenach z 1999 r. W tym przypadku rokiem bazowym będzie rok 1999, a rokiem bieżącym 1980).
Ogólny poziom cen oblicza się za pomocą wskaźnika cen. Oczywiście w roku bazowym nominalny PKB jest równy realnemu PKB, a wskaźnik cen wynosi 100% lub 1.
Nominalny PKB dowolnego roku, obliczony w cenach bieżących, jest równy p t q t , a realny PKB, obliczony w cenach z roku bazowego, jest równy p 0 q t . Zarówno nominalny, jak i realny PKB oblicza się w jednostkach pieniężnych (rublach, dolarach itp.).
Przykładowo, jeśli nominalny PKB wzrósł o 15%, a stopa inflacji wyniosła 10%, to realny PKB wzrósł o 5%. (Należy jednak pamiętać, że formuła ta ma zastosowanie tylko przy niskich stopach zmian, a przede wszystkim przy bardzo małych zmianach ogólnego poziomu cen, tj. przy niskiej inflacji. Przy rozwiązywaniu problemów bardziej poprawne jest skorzystaj ze wzoru na stosunek nominalnego i realnego PKB w formie ogólnej.)
Istnieje kilka rodzajów wskaźników cen: 1) wskaźnik cen towarów i usług konsumenckich; 2) wskaźnik cen producentów; 3) Deflator PKB itp.
Indeks cen towarów i usług konsumenckich (CPI) obliczany jest na podstawie wartości rynkowego koszyka dóbr, na który składa się zestaw dóbr i usług konsumowanych przez typową miejską rodzinę w ciągu roku. (W krajach rozwiniętych koszyk konsumencki obejmuje 300-400 rodzajów towarów i usług konsumpcyjnych). Indeks cen producentów (PPI) oblicza się jako koszt koszyka dóbr kapitałowych (produktów pośrednich) i obejmuje na przykład 3200 pozycji w Stanach Zjednoczonych. Zarówno CPI, jak i PPI obliczane są statystycznie jako wskaźniki z wagami (wolumenami) roku bazowego, tj. jako indeks Laspeyresa:
CPI = I L = (p t q 0 p 0 q 0) 100%
Deflator PKB obliczany jest na podstawie wartości koszyka dóbr i usług finalnych wytworzonych w gospodarce w ciągu roku. Statystycznie deflator PKB pełni rolę wskaźnika Paaschego, tj. indeks z wagami (objętościami) roku bieżącego:
def PKB = (p t q t /p 0 q t) 100%
Co do zasady, do określenia ogólnego poziomu cen i poziomu inflacji wykorzystuje się wskaźnik CPI (o ile zbiór dóbr wchodzących w skład koszyka rynku konsumenckiego jest wystarczająco duży) oraz deflator PKB.
Różnice pomiędzy CPI a deflatorem PKB, poza tym, że do ich wyliczenia stosuje się różne wagi (rok bazowy dla CPI i rok bieżący dla deflatora PKB), są następujące:
Wskaźnik CPI liczony jest wyłącznie na podstawie cen towarów wchodzących w skład koszyka konsumenckiego, natomiast deflator PKB uwzględnia wszystkie dobra produkowane przez gospodarkę;
przy obliczaniu wskaźnika CPI uwzględnia się także dobra konsumpcyjne importowane, a przy ustalaniu deflatora PKB jedynie dobra wyprodukowane przez gospodarkę narodową;
Zarówno deflator PKB, jak i CPI można wykorzystać do określenia ogólnego poziomu cen i stopy inflacji, ale CPI służy również jako podstawa do obliczania tempa zmian kosztów utrzymania i „granicy ubóstwa” oraz opracowywania programów zabezpieczenia społecznego na ich podstawie;
CPI przeszacowuje ogólny poziom cen i poziom inflacji, natomiast deflator PKB zaniża te wskaźniki. Dzieje się tak z dwóch powodów:
- a) Wskaźnik CPI nie docenia zmian strukturalnych w konsumpcji (efekt substytucji relatywnie droższych dóbr relatywnie tańszymi), gdyż jest liczony w oparciu o strukturę koszyka konsumenckiego roku bazowego, tj. przypisuje strukturę spożycia roku bazowego rokowi bieżącemu (przykładowo, jeśli do tego roku pomarańcze staną się relatywnie droższe, to konsumenci zwiększą popyt na mandarynki i zmieni się struktura koszyka konsumenckiego – udział (waga ) pomarańczy w nim zmniejszy się, a udział (waga) mandarynek wzrośnie. Tymczasem zmiana ta nie będzie brana pod uwagę przy obliczaniu CPI, a waga (liczba kilogramów stosunkowo) zostanie przypisana do roku bieżącego. droższe pomarańcze i relatywnie tańsze mandarynki spożywane rocznie) roku bazowego, a koszt koszyka konsumenckiego zostanie sztucznie zawyżony. Deflator PNB przeszacowuje strukturalne zmiany w konsumpcji (efekt substytucyjny), przypisując wagi roku bieżącego rok bazowy;
- b) CPI ignoruje zmiany cen towarów ze względu na zmiany ich jakości (wzrost cen towarów uważa się za sam w sobie i nie bierze pod uwagę, że wyższa cena produktu może wiązać się ze zmianą jakościowo, cena żelazka z prasowaniem pionowym jest oczywiście wyższa od ceny żelazka zwykłego, jednak w koszyku konsumenta produkt ten jawi się po prostu jako „żelazko”). Tymczasem deflator PKB przecenia ten fakt, a zaniża stopę inflacji.
Ze względu na to, że oba wskaźniki mają mankamenty i nie są w stanie dokładnie odzwierciedlać zmian ogólnego poziomu cen, można zastosować tzw. „idealny” indeks Fishera, który usuwa te mankamenty i reprezentuje średnią geometryczną indeksów Paaschego i indeksu Laspeyresa:
Do dokładniejszego obliczenia tempa wzrostu ogólnego poziomu cen wykorzystuje się wskaźnik Fishera, tj. inflacja. W zależności od tego, czy ogólny poziom cen (P - poziom cen) (zwykle określany za pomocą deflatora) wzrósł czy spadł w okresie od roku bazowego do roku bieżącego, nominalny PKB może być większy lub niższy od realnego PKB. Jeżeli w tym okresie ogólny poziom cen wzrósł, tj. Deflator PKB > 1, wówczas realny PNB będzie niższy od nominalnego. Jeżeli w okresie od roku bazowego do roku bieżącego poziom cen obniżył się, tj. Deflator PKB< 1, то реальный ВВП будет больше номинального.
Nominalny PKB to PKB obliczony w cenach bieżących. W teorii makroekonomii oznacza się ją symbolem PQ, gdzie P oznacza wskaźnik cen, a Q oznacza fizyczną wielkość produkcji. Realny PKB to rzeczywista wielkość produkcji obliczona w cenach z roku bazowego. Wskaźnik PKB w cenach podstawowych może zmieniać się w ciągu roku w mniejszym lub większym stopniu niż PKB w cenach bieżących. Dzieje się tak ze względu na zmiany ogólnego poziomu cen w kraju. Jednak do obliczenia realnego PKB niezwykle ważne jest wykorzystanie wskaźnika cen.
Indeks cen - to relacja pomiędzy całkowitą ceną określonego zestawu towarów i usług (tzw koszyk sklepowy) za dany okres czasu a łączną ceną podobnej grupy towarów i usług w okresie bazowym (roku bazowym).
Wskaźnik cen PKB wynosi deflator PKB.
realny PKB (Q) = nominalny PKB (РQ)
Deflator PKB (P)
stąd,
Deflator PKB (P) = nominalny PKB (РQ)
realny PKB (kwartał)
Deflator PKB mierzy intensywność inflacji lub proces odwrotny – deflację, gdy następuje spadek ogólnego poziomu cen w kraju. Jeśli wartość wskaźnika cen okazała się większa niż 1, to zrobiliśmy deflacja PKB, czyli wyeliminowali czynnik inflacyjny. Jeśli wskaźnik cen okazał się mniejszy niż 1, to zrobiliśmy inflacja, tj. oczyściły nominalny PKB z wpływu deflacji.
Jeżeli obliczenia PKB dokonywane są w cenach bieżących (nominalny PKB), wówczas fizyczna wielkość produkcji może zostać zniekształcona. Przykładowo na wzrost PKB może oddziaływać wzrost ogólnego poziomu cen, przy braku realnego wzrostu gospodarczego. Z tego powodu, aby określić fizyczną wielkość produkcji, konieczne są obliczenia realny PKB. W tym celu należy wyznaczyć tzw. rok bazowy i przeliczyć w jego cenach PKB wyprodukowany w roku bieżącym. Realny PKB oblicza się według wzoru:
realny PKB (Q) = nominalny PKB (РQ)
indeks cen
Teoria makroekonomii wykorzystuje różne wskaźniki cen do obliczenia realnego PKB.
Indeks Laspeyresa lub indeks cen konsumenckich to indeks, w którym jako wagi cen prezentowany jest stały zbiór towarów („koszyk konsumencki”, który nie zmienia się w swoim składzie)
gdzie q to ilość towarów i usług wyprodukowanych w roku bazowym, p to ceny towarów i usług w roku bazowym, p to ceny towarów w roku bieżącym. Sumowania dokonuje się dla wszystkich towarów i usług wchodzących w skład zbioru.
Indeks Pasche (indeks cen producentów)- wskaźnik cen, gdzie za wagi cen przyjmuje się ilości towarów i usług wyprodukowanych w roku bieżącym:
gdzie jest liczbą towarów i usług w bieżącym roku. Deflatorem PKB jest indeks Paasche’a. Deflator PKB opiera się na obliczeniach uwzględniających wszystkie towary i usługi wyprodukowane w danym kraju i jest kompleksowym wskaźnikiem cen służącym do pomiaru bezwzględnego poziomu cen.
Wskaźniki te są powszechnie stosowane do pomiaru poziomu życia. Jednocześnie wskaźnik Laspeyresa liczony jest dla stałego zestawu towarów, a zatem nie uwzględnia zastępowania drogich produktów tanimi. Przeciwnie, wskaźnik Paaschego odzwierciedla możliwość wzajemnej substytucji towarów. Deflator PKB (indeks Pasche) uwzględnia ceny wszystkich dóbr i usług wytworzonych w kraju, natomiast indeks Laspeyresa odzwierciedla jedynie ceny dóbr nabywanych przez gospodarstwa domowe (koszyk konsumencki). Deflator PKB (indeks Pache’a) nie uwzględnia cen towarów importowanych, co znajduje odzwierciedlenie we wskaźniku cen towarów i usług konsumenckich (indeks Laspeyresa).
Ostatnio jest również szeroko stosowany indeks Fishera, która jest średnią geometryczną wartości wskaźników Laspeyresa i Paaschego.
Indeks Fishera, będący średnią geometryczną wskaźników Laspeyresa i Paaschego, nie jest zależny od wyboru bazy porównania, a zatem jest wolny od wad właściwych innym wskaźnikom cen.
PKB nominalny i realny – pojęcie i rodzaje. Klasyfikacja i cechy kategorii „Nominalny i realny PKB” 2017, 2018.
Główne wskaźniki makroekonomiczne. System rachunków narodowych jako podstawa normatywna rachunkowości makroekonomicznej. Metoda planu w makroekonomii. Aby makroekonomia mogła spełnić swoje... .
Wskaźniki makroekonomiczne produkcji krajowej wyrażone są w cenach bieżących i podstawowych. DNB wyrażony w cenach bieżących nazywany jest nominalnym DNB. PKB wyrażony w cenach z roku bazowego to realny DNB. Aby określić rzeczywistą zmianę DNB... .
System makroekonomicznych wskaźników wyników reprodukcji na poziomie makroekonomicznym. Reprodukcja to proces produkcji, ujęty w dynamice jej ciągłego odnawiania. Proces reprodukcji odbywa się na mikro i... .
Dane statystyczne dotyczące PKB Białorusi za lata 1994 i 1995. pokazują, że jego wartość wzrosła z 17,8 do 121,4 biliona rubli, a jego fizyczna objętość spadła. Sugeruje to, że wycena produktu krajowego nie jest możliwa bez uwzględnienia poziomu cen. Przy obecnej ocenie.... .
Wszystkie wskaźniki makroekonomiczne wyrażone są w cenach rynkowych. Gdy mierzone są w cenach bieżących (czyli w cenach z danego okresu), ich wartości mają wartość nominalną. W przypadku stosowania cen stałych lub porównywalnych (tj. cen z okresu bazowego) wskaźniki mają...
(PKB, PNB) zwykle rozumie się wartość rynkową wszystkich dóbr i usług, które zostały wytworzone w badanym okresie na terytorium kraju w celach konsumpcji, akumulacji i eksportu, niezależnie od tego, kto jest właścicielem czynników produkcji używany. Często mówiąc o PKB, mamy na myśli aktywność gospodarczą w kraju, gdyż wskaźnik ten pozwala ocenić skalę rozwoju gospodarczego i jego stan. Nominalny PKB mierzony jest w walucie kraju, dla którego jest obliczany, jeżeli jednak informację o tym wskaźniku podaje MFW, Bank Światowy lub inna organizacja ponadnarodowa, wówczas jest on wyrażony w dolarach amerykańskich.
PKB jest kluczowym wskaźnikiem, według którego porównuje się gospodarki różnych krajów. Ma silny wpływ na notowania walut, wskaźniki giełdowe i politykę pieniężną prowadzoną przez bank centralny i rząd.
Wyróżnia się dwa rodzaje tego wskaźnika: PKB nominalny i PKB realny. Pierwszy z nich nazywany jest czasami także absolutnym. Różnica pomiędzy tymi dwoma wskaźnikami wyraża się w tym, że nominalny PKB ustalany jest w cenach bieżących, a realny PKB w cenach roku bazowego, czyli z uwzględnieniem inflacji dla tego okresu obliczeniowego. Ważne są zarówno pierwszy, jak i drugi wskaźnik. Po pierwsze, nominalny PKB ustalany jest na podstawie danych statystycznych. Aby to zrobić, możesz skorzystać z jednej z trzech metod:
- Metoda produkcji (według wartości dodanej brutto).
- PKB według wydatków.
- PKB według dochodów.
Stosując metodę produkcji, sumuje się całą produkcję brutto każdego przedsiębiorstwa, firmy i każdej innej jednostki gospodarczej na terytorium danego kraju. W takim przypadku zużycie pośrednie (surowce, półprodukty itp.) jest wyłączone z obliczeń, a tym samym nie dochodzi do podwójnego liczenia i zniekształcania wyniku.
Określenie PKB za pomocą wydatków również nie nastręcza trudności. Ta metoda po prostu sumuje określone rodzaje wydatków: wydatki konsumpcyjne mieszkańców kraju, wydatki rządowe i inwestycje brutto.
W przypadku dochodu wskaźnik ten wyznacza się w podobny sposób. Tylko w tym przypadku w skład wchodzą określone dochody każdego podmiotu gospodarczego kraju. Są to płace, dochód brutto i podatki netto od importu i produkcji.
Pierwszą osobą, która zdecydowała się przystąpić do szacowania wartości produktu narodowego, był Simon Kuznets. Ten amerykański ekonomista postanowił w latach 30. XX wieku dowiedzieć się, co dzieje się z gospodarką jego kraju. W tym czasie Ameryka stanęła w obliczu problemów na dużą skalę spowodowanych przez. Jako okres obliczeniowy wybrano okres od 1929 do 1935 roku. Obecnie wskaźnik ten jest obliczany i publikowany znacznie szybciej. W krajach rozwiniętych wstępna wartość PKB pojawia się w mediach jeszcze przed końcem kwartału obrachunkowego. W USA pierwsze dane publikowane są na tydzień przed końcem kwartału.
Według MFW, w roku 2011 światowym liderem pod względem wskaźników PKB są zasłużenie Stany Zjednoczone. Produkt narodowy tego kraju wynosi około 15 bilionów dolarów. Następna w kolejce są Chiny ze skromniejszą kwotą 11,316 biliona dolarów. Indie zajmują trzecie miejsce – 4,47 biliona dolarów. Dla porównania weźmy prognozowaną wartość PKB Rosji. Według rosyjskiego rządu w 2013 roku PKB wyniesie 66,515 biliona rubli. Jeśli obliczysz po kursie 31 rubli za dolara, będzie to wynosić około 2,146 biliona dolarów. Na sąsiedniej Ukrainie prognozowana wartość PKB na 2013 rok, przewidziana w projekcie budżetu kraju, wynosi 1,576 miliarda hrywien. Przy oficjalnym kursie wymiany na dzień 5 grudnia 2012 r. wynoszącym 7,99 UAH za dolara, liczba ta wynosi około 0,197 biliona dolarów.
Agregaty makroekonomiczne ( PKB itp.), można obliczyć jak w aktualne ceny rynkowe roku sprawozdawczego, i w ceny rynkowe z roku bazowego(lub po innych stałych cenach). Dlatego wskaźniki makroekonomiczne można podzielić na nominalny I prawdziwy:
Wartości nominalne – są to agregaty przeliczone w cenach bieżących roku sprawozdawczego.
Prawdziwe wskaźniki– są to agregaty przeliczane w cenach roku bazowego lub w innych cenach stałych.
Zastosowano do PKB:
Nominalne PKB to PKB obliczony w cenach bieżących roku sprawozdawczego
Realny PKB to PKB obliczony w cenach z roku bazowego lub innych cenach stałych.
Stąd:
1. Dynamika odzwierciedla nominalny PKB, obliczony w cenach bieżących roku sprawozdawczego:
· dynamika fizycznej wielkości produkcji ( PKB);
· dynamika Poziom cen.
2. Dynamika realny PKB, liczony w cenach z roku bazowego, odzwierciedla
· tylko dynamika fizycznej wielkości produkcji ( PKB), gdyż jest ona liczona w cenach stałych.
Poziom cen (P) mierzyć wskaźniki cen, z ich pomocą jest obliczany stopa (poziom) inflacji s. 10:
πt = ×100% (1)
p t - stopa inflacji, P t, P t -1, - poziomy cen odpowiednio okresu sprawozdawczego i poprzedniego, mierzone odpowiednimi wskaźnikami cen.
Indeks cenpokazuje, jak zmieniają się one w czasie ( w stosunku do roku bazowego) cen towarów i usług i oblicza się jako stosunek ceny rynkowej określonego zestawu towarów i usług (zwanego „koszykiem rynkowym”) w roku sprawozdawczym pomnożonej przez 100% do ceny rynkowej ten sam zestaw w roku bazowym.
Indeksy różnią się przede wszystkim składem „koszyka rynkowego”.
W makroekonomii najważniejsze są dwa wskaźniki cen: Deflator PKB I CPI (indeks cen konsumpcyjnych).
1. Deflator PKB oznacza stosunek nominalnego PKB (tj. liczonego w cenach bieżących roku sprawozdawczego) do realnego PKB (tj. liczonego w cenach roku bazowego) pomnożonego przez 100%. Lub
Zatem w jakość koszyk sklepowy to całkowity wolumen wyprodukowanych towarów i usług.
W rzeczywistości jest to najpierw obliczane deflator PKB, a następnie użyj go do obliczeń realny PKB:
Trzeba o tym pamiętać nominalne PKB, I realny PKB są obliczane w w formie pieniężnej!
Przejście z nominalnego PKB do prawdziwego PKB zwany
deflacja.
· Jeżeli deflator > 100%, to realny PKB< номинального ВВП переход от номинального к реальному ВВП представляет собой deflacja.
· Jeśli deflator< 100%, то реальный ВВП >nominalny PKB, reprezentuje przejście od nominalnego do realnego PKB inflacja.
2. CPI reprezentuje stosunek ceny rynkowej pomnożony przez 100% « koszyk konsumencki” w okresie sprawozdawczym do ceny rynkowej tego samego „koszyka konsumenckiego” w okresie bazowym.
(Koszyk konsumencki to koszyk rynkowy służący do obliczania CPI).
1 stycznia 2013 roku w Rosji wszedł w życie nowy koszyk konsumencki, który będzie obowiązywał do 2018 roku. Rosyjski koszyk konsumencki obejmuje 156 towarów. Koszyk konsumencki obejmuje przede wszystkim produkty spożywcze, które stanowią około 50% jego kosztów (dla porównania w krajach Europy Zachodniej odsetek ten nie przekracza 20%). Warto wspomnieć, że większość rosyjskich rodzin wydaje także na żywność ponad połowę swojego rodzinnego budżetu. Druga grupa obejmuje produkty nieżywnościowe. Trzecia grupa koszyka konsumenckiego obejmuje usługi: media, koszty transportu, wydarzenia kulturalne itp.
Wskaźniki cen są agregatami i metodą agregacji Istnieją dwa typy indeksów:
· Indeks Laspeyresa(dla stałych według okresu bazowego koszyk sklepowy);
· Indeks Paaschego(dla stałych według okresu sprawozdawczego koszyk sklepowy).
CPI– wskaźnik cen towarów i usług konsumenckich – liczony według rodzaju Indeks Laspeyresa .
| Indeks Laspeyresa |
Q i 0 – ilość i-tego dobra w koszyku rynkowym (jednakowa dla okresu bazowego i sprawozdawczego).
Indeksy tego typu (w szczególności CPI ) Nie uwzględniać zmiany w strukturze koszyka rynkowego, w szczególności wymianę towarów droższych na tańsze, a zatem obliczaną za ich pomocą inflacja będzie wyższa niż rzeczywista.
Deflator PKB obliczane według typu Indeks Paaschego:
| Indeks Paaschego |
P i 0 , P i t – ceny i-tego dobra wchodzącego w skład koszyka rynkowego odpowiednio w okresie bazowym i sprawozdawczym.
Q i t – ilość i-tego towaru w koszyku okresu sprawozdawczego.
n to ilość towarów w koszyku rynkowym.
Ze wzoru wynika jasno
że także koszyk rynkowy naprawił, ale na poziomie raportowanie
(a nie podstawowy).
Dla indeksu Paasche’a każdym okresie sprawozdawczym – swój własny koszyk targowy, Ale ona jest taka sama dla licznika i mianownika.
Przy obliczaniu deflatora PKB uwzględnia się koszyk rynkowy całego wolumenu dóbr i usług finalnych wytworzonych w kraju w okresie sprawozdawczym.
Ponieważ wskaźnik cen okresu bazowego (roku) jest zawsze równy 100%, wskaźnik cen pokazuje dynamikę cen okresu sprawozdawczego (roku) stosunkowo okres bazowy (rok).
W rosyjskim SNA przy obliczaniu deflatora PKB za rok bazowy przyjmuje się rok 2008 (lub rok poprzedni).
Główne wyniki rocznego funkcjonowania gospodarki wyrażone są w cenach bieżących lub nominalnych. Ich częste zmiany nie pozwalają na wykorzystanie nominalnego PKB do porównania produktów krajowych brutto (PKB) różnych stanów lub tego samego kraju na przestrzeni kilku lat. Następnie brane są pod uwagę wskaźniki odzwierciedlające rzeczywistą wielkość produkcji i rzeczywiste zyski. Wyrażane są w ilościach stałych.
Nominalne PKB– reprezentowany przez sumę kosztów wszystkiego, co zostało wyprodukowane. Przy jej obliczaniu uwzględniane są ceny aktualne. Wskaźnik ten jest wprost proporcjonalny do ilości wyprodukowanych produktów i panujących cen. Ponieważ nominalny PKB rośnie wraz ze wzrostem wartości, nie można na jego podstawie wyciągać wniosków na temat stanu gospodarki, gdyż jego wskaźnik będzie rósł wraz ze wzrostem inflacji.
Realny PKB w porównaniu z wartością nominalną niesie informację o tym, ile faktycznie kosztuje towar. Daje podstawę do porównywania stanu gospodarczego krajów i analizy zmian PKB w jednym. Wartość wskaźnika obliczana jest na podstawie kosztów produkcji w okresie bazowym. W przeciwnym razie jest to nominalny PKB „uwolniony” od podwyżek/spadków kosztów produktów. Jako rok bazowy możesz wybrać dowolny rok. Każdy poprzedni lub kolejny, dla którego przeprowadzane są obliczenia, będzie uważany za aktualny w stosunku do niego.
Jak obliczyć realny i nominalny PKB
Aby obliczyć wartość PKB do porównania (w cenach stałych), należy podzielić nominalny PKB przez wskaźnik poziomu cen. Otrzymujemy wzór:Wcześniej należy obliczyć produkt krajowy brutto w cenach roku bieżącego, oznaczony jako PKBN. Oblicza się go, sumując wszystkie towary wyprodukowane w państwie w badanym okresie. Aby to zrobić, wartość pieniężną jednego produktu mnoży się przez ich ilość:
Obydwa wskaźniki liczone są w ujęciu pieniężnym. Do porównań między krajami zwykle używa się dolara amerykańskiego.
W ten sam sposób możesz określić rzeczywistą wartość zamiast kosztu towarów w bieżącym okresie, stosując ceny stałe. Przykładowo liczbę samochodów wyprodukowanych w 2010 r. mnoży się przez ich koszt w 2011 r. (jeśli przyjąć go za rok bazowy).
Wynika z tego, że przyjęty za podstawę nominalny i realny PKB rocznie będą identyczne.
Gdy inflacja jest mniejsza niż 10%, można sprawdzić, jak zmienił się PKB w stabilnych cenach w procentach. W tym celu procent spadku/wzrostu ceny odejmuje się od procentowej zmiany nominalnego PKB.
Ogólny poziom cen nazywany jest również wskaźnikiem zagregowanym lub wskaźnikiem cen (PI). Podczas dokonywania obliczeń w makroekonomii stosuje się jeden z 3:
- wskaźnik cen towarów i usług konsumenckich (CPI) (w obliczeniach uwzględnia się koszt towarów w koszyku konsumenckim, unikalny w każdym stanie. Obejmuje towary najczęściej kupowane przez 1 rodzinę miejską w ciągu roku);
- wskaźnik cen producentów (PPI) Aby określić tę niewiadomą, biorą pod uwagę, ile wydano na produkty pośrednie (zużyte w produkcji);
- deflator (w oparciu o całkowity koszt wszystkich produktów wytworzonych w państwie w okresie sprawozdawczym)
Do obliczenia CPI i PPI stosuje się wzór Laspeirisa. Proces kalkulacji jest bardzo długotrwały i skomplikowany, dlatego wskaźniki takie wyznaczane są nie częściej niż co 5 lat.
Stwierdzono, że wskaźnik cen towarów i usług konsumenckich, podobnie jak deflator, określa ogólny poziom cen i inflacji. Jednak CPI jest odpowiedni tylko wtedy, gdy koszyk dóbr konsumpcyjnych składa się z dużej liczby produktów. Za przewagę deflatora nad CPI można uznać rozliczenie wszystkich produktów wytworzonych w państwie. A przy obliczaniu CPI brane są pod uwagę towary importowane.
Indeks cen towarów i usług konsumenckich służy również do określenia tempa, w jakim zmieniają się koszty utrzymania. Jest to konieczne do określenia „granicy ubóstwa”, która wpływa na rozwój usług społecznych. programy.
Znając realny PKB, możliwe staje się znalezienie deflatora PKB. Jest równy stosunkowi nominalnego PKB do realnego PKB w % i wskazuje wartość istniejącej inflacji; obliczane przy użyciu wzoru indeksu Paasche’a rocznie.
